(T)huis in Delfzijl

‘Deltaplan neemt de moedeloosheid weg’

14 december 2020

‘Niemand hoeft verplicht zijn ziel en zaligheid op tafel te leggen’

Hij zegt dat hij in het bevingsgebied regelmatig crepeergevallen tegenkomt. Topman Bas Kortmann van het Instituut Mijnbouwschade Groningen: ,,Er is nog zoveel pijn en verdriet.’’

Voorzitter Bas Kortmann van het Instituut Mijnbouwschade Groningen vindt dat dorpen en wijken in het hele bevingsgebied in Groningen systematisch moeten worden gerenoveerd. ,,Pak het hele gebied veelomvattend aan. Ook als er sprake is van achterstallig onderhoud. Pas dan laat je de sociale problematiek achter je en neem je de moedeloosheid weg.’’

Als man die verantwoordelijk is voor de afhandeling van bevingsschade aan woningen en regelingen voor waardedaling en immateriële schade, vindt Kortmann dat er voor Groningen een Deltaplan moet komen. Dat kan Groningen uit het moeras trekken.

Kortmann noemt zijn aandeel in het herstel van Groningen een monsterklus. Sinds maart 2018 had IMG 91.000 schademeldingen en 50.000 aanvragen voor de waardedalingsregeling. In totaal is hiervoor respectievelijk 540 miljoen en 100 miljoen uitgekeerd. Eind dit jaar zit IMG op 640 miljoen euro.’’

Heeft u alle schade in beeld?

,,Nee, er is nog zoveel pijn en verdriet. Er zijn veel mensen die stil zijn blijven zitten. Voor hen is niet duidelijk dat wij er voor de Groningers zijn. We kunnen niet achter deuren kijken, want dat behoort de overheid niet te doen. Actief contact zoeken met huisartsen kunnen we wel. Ook met de GGD, afdelingen sociale zaken. We zouden mensen kunnen aansporen om een aanvraag bij ons in te dienen. Nee, ik heb er geen idee wat er op je afkomt als je dat actief doet. Dan heb je het puur over fysieke schade aan huizen en gebouwen. Er zijn vijfduizend woningen in de kern van het aardbevingsgebied waar nog geen schade is gemeld, maar waar de kans op schade wel groot is.’

En dan zijn er nog de moeilijke gevallen.

,,Regelmatig kom ik gecompliceerde aanvragen voor schadevergoeding tegen. Je denkt: het moet schade zijn ten gevolge van mijnbouw. En dan zeggen deskundigen dat mijnbouw de oorzaak van schade is boven de grond, maar niet onder de grond. Dat zou dan komen, omdat met de fundering onder de grond iets is gebeurd, waardoor een pand onder spanning is komen te staan. Als deskundigen zoiets beweren, kan ik moeilijk zeggen: ik heb vijf jaar rechten gestudeerd, dit klopt niet. Die burger die van ons twintig mille krijgt, kan niets repareren als de fundering slecht blijft. Dus wat moet je doen? Het is aan de politiek om daarvoor te zorgen. Die moet mogelijkheid geven en zorgen dat funderingsschade vergoed wordt.’’

Kan IMG deze klus eigenlijk wel aan?

,,De afgelopen twaalf maanden kwamen 45.000 schademeldingen binnen. We hebben dit jaar 34.000 aanvragen afgehandeld. Dus je ziet dat we dit jaar in staat zijn geweest om fors op te schalen. We werken meer meldingen af dan we krijgen. Dat kritische punt zijn we gepasseerd. De doorlooptijd is aanmerkelijk verbeterd. Van de 31.000 schademeldingen die open staan, zijn er 29.000 minder dan een jaar oud. De afhandeling gaat dus best voortvarend. Bij het behandelen van de aanvragen hebben we veel meer deskundigen tot onze beschikking. Er lopen 500 deskundigen rond in het veld. Onze eigen organisatie telt meer fte’s. Daarnaast is de efficiency verhoogd. Er zou nog een volgende slag gemaakt kunnen worden. We hebben een oud ICT-systeem genaamd BAS. Ik was degene die het meeste mopperde. Ik vond het oude systeem bijna prehistorisch. Het nieuwe systeem bezorgt ons meer voortvarendheid. Ondertussen is het aantal schademeldingen opgelopen van vierhonderd naar duizend per week.’’

Hoe zit het met de acuut onveilige huizen?

,,We hadden dit jaar tot nu toe te maken met 595 meldingen Acuut Onveilige Situaties (AOS). Daarvan moesten we 95 keer direct een veiligstelling uitvoeren. Sinds maart 2018 zijn er 1886 AOS-meldingen gedaan voor huizen waarbij we 288 keer de mensen veilig moesten stellen.’’

Deze operatie heeft grote impact op de levens van mensen.

,,Wat nu in de volle omgang duidelijk wordt is dat de schaderegeling in Groningen sinds de Tweede Wereldoorlog onvergelijkbaar is met een paar grote incidenten. Bij de Watersnoodramp is uitgerekend dat er toen al 600 miljoen gulden nodig was voor het herstel van boerderijen. Groningen en Drenten moeten beseffen dat wat ze meemaken heel groot is en diep ingrijpt in hun levenssferen. Vergoeding die we in een jaar toekennen is hoger dan de schade die uitgekeerd is bij de hele vuurwerkramp in Enschede. Vergoeding voor woningbranden in het hele land in een jaar tijd haalt het niet bij onze schadeclaims die wij in een jaar uitkeren.’’

U wil immateriële schadevergoeding voor kinderen?

,,We hebben niet het advies van de commissie Verheij gevolgd, die de vergoeding per gezin wilde vaststellen. Wij vinden dat niet hoogstpersoonlijk genoeg. Deze schade moet gekoppeld zijn aan het individu en niet aan een adres. En dus kijk je ook naar de kinderen. We starten aan het einde van het eerste kwartaal. We beginnen met een kleine groep om te kijken hoe het werkt. We zullen mensen de mogelijkheid geven hun verhaal te doen, maar niemand hoeft verplicht zijn ziel en zaligheid op tafel te leggen.’’

Hoe stel je kinderleed vast?

,,We gaan vrijwel zeker geen aparte procedure voor kinderen ontwikkelen. Dat zou zeer lang gaan duren. Ouders van kinderen kunnen een afgeleide aanspraak maken. Hoe meer de ouders hebben geleden, hoe meer de kinderen krijgen. Dit is voor het burgerlijk recht revolutionair. Meerderjarige kinderen vragen zelf aan. Als het te lang duurt bezorg je mensen die immateriële schadevergoeding aanvragen extra leed. Het is een enorme worsteling hoe je dat moet doen en we zullen er ongetwijfeld veel commentaar op krijgen. Ouders dienen verzoek in. Als ouders in aanmerking komen vindt een weging plaats. Het laagste toegekende bedrag is 1500 euro. Het kan oplopen tot 3000 tot 5000 euro per persoon. Als twee ouders samen tien mille krijgen, ontvangen de kinderen daarvan een percentage. Er wordt gesproken over 30 tot 40 procent. De hoogte van de bedragen zijn nog niet definitief vastgesteld.’’

Bron:
Dit artikel is gepubliceerd door Johan de Veer op www.dvhn.nl op 10 december 2020